Pośród wielu informacji dostępnych o stewii coraz
częściej znajdują się nierzetelne opracowania wprowadzające w błąd, lub w
prosty sposób świadczące o niewiedzy autorów, którzy jedynie niewiele myśląc
przedrukowują lub tłumaczą materiały z Internetu nie weryfikując ich rzetelności.
Mam kontakt z tą rośliną i ludźmi uprawiającym ją profesjonalnie w różnych
zakątkach świata juz od wielu lat i zarówno ją uprawiając jak i stosując
(zastępując nią cukier) pozwolę sobie zdementować najpoważniejsze błędy
powszechnie powtarzane na temat stewii:
1. Stewia nie jest 300x słodsza od cukru ,
precyzyjnie rzecz ujmując stewia zawiera trzy substancje dające jej słodycz,
przeciętnie substancje te są słodsze od cukru spożywczego 300x lecz suszone
liście zawierają ich od 6% (dla popularnych odmian produkowanych z nasion) do
nawet 18-19% da elitarnych odmian rozmnażanych in-vitro, więc suche liście stewii
są kilkanaście do 30-40 x słodsze niż cukier. Praktycznie zawartość aktywnych substancji zależy
nie tylko od odmiany ale także od pory zbioru stanowiska na jakim stewia rośnie,
terminu sadzenia, zasobności gleby w składniki mineralne itd..
W przypadku uprawy w Polsce
najlepszym przelicznikiem w stosunku do cukru jest 15-25 razy a nie jak to bywa
podawane 300.
2. Pojawiają się w Internecie liczne informacje jakoby
stewia była niemal cudownym lekiem na większość chorób wliczając w to
cukrzycę , nowotwory i liczne inne . ( Po publikacji w jednym z czasopism
podobnych informacji otrzymałem liczne pytania telefoniczne czy używanie stewii może zastąpić
insulinę - próby takie z pewnością dla osób wprowadzonych w błąd mogły być
niebezpieczne a zastosowania lecznicze stewii powinny być każdorazowo
konsultowane z lekarzem) . Pozwolę sobie zauważyć że rzekome cudowne działanie
stewii w większości weryfikowane było na szczurach w warunkach laboratoryjnych i
zakładanie, że efekty na ludziach będą identyczne jest poważnym nadużyciem (mimo że rzeczywiście stewia posiada wiele istotnych cech prozdrowotnych o których postaram sie
niedługo napisać - zakładka stewia a medycyna).
3.Mimo że stewia zawiera w swoim składzie minerały i witaminy to ich znaczenie jest pomijalnie małe. Wynika to z faktu, że stewii spożywa się bardzo mało używając ją jako zamiennik cukru. Dobrej jakości suszu potrzeba nie więcej niż 0,4 grama do osłodzenia szklanki herbaty. Przy spożyciu ilości stewii 1 gram dziennie ilość witamin i minerałów jest pomijalnie mała.
4.Nie jest prawdą że istnieje tylko jedna odmiana stewii, która jest słodka. Prawdą jest natomiast, że w obrębie gatunku Stevia Rebaudiana Bertoni na dzień dzisiejszy jest wyróżnionych kilkadziesiąt odmian z których wszystkie mają bardzo słodki smak. Niektóre z Odmian są nawet chronione patentami. Odmiany te różnią się od siebie siłą wzrostu, wielkością, kształtem i grubością liści zawartością poszczególnych stewiozydów, maja bardzo różną relację masy liści do masy łodyg a także maja różna dynamikę z jaką zawartość słodkich substancji zmienia się wraz z okresem wegetacyjnym. Nie wszystkie z nich nadają się do uprawy w Polsce.
5. Nie ma wiarygodnych badań przeprowadzonych na wystarczająco dużej próbie pacjentów potwierdzających jakiekolwiek działanie przeciwnowotworowe stewii ani też potwierdzające jej działanie w leczeniu ran czy też zmniejszanie apetytu. W każdym przypadku jeśli wymieniane jest działanie stewii na dane schorzenie bez podania wiarygodnego źródła to należy takie hipotezy traktować jako niepotwierdzone i nie wiarygodne.
6 Nie jest prawda, że liście stewii mają "zero kalorii" , liść stewii jak każdy liść, w którym zachodzi proces fotosyntezy ma w sobie białka i cukry będące produktami tejże fotosyntezy i skomplikowanych przemian chemicznch zachodzących w roślinie . Liśc stewii zawiera około 12 % białka i niewielkie ilości węglowodanów . Należy jednak mieć na uwadze, że dzienne spożycie stewii nie przekracza kilku gramów stąd ilość energii i węglowodanów pochodząca od stewii może być pomijana w bilansie żywieniowym nawet w przypadku osób cierpiących na cukrzycę lub praktykujących restrykcyjne diety.
Zachęcam do przeszukania fachowych serwisów np www.pubmed.com gdzie można odnaleźć rzetelne opracowania opisujące w wiarygodny sposób rzeczywiste dobroczynne działanie stewii dla organizmu człowieka .
Grzegorz Wasiluk